Stimilasyon nè elektrik transkutan (TENS) se yon terapi soulajman doulè ki pa anvayisan ki itilize kouran elektrik ba-vòltaj pou estimile nè yo atravè po a. Li souvan itilize nan terapi fizik, reyabilitasyon, ak jesyon doulè pou kondisyon tankou doulè kwonik, doulè apre operasyon, ak spasm nan misk.
Mekanis Aksyon:
Mekanis ki dèyè TENS lan baze prensipalman sou teyori kontwòl pòtay doulè a ak liberasyon opioid andojèn yo:
- Teyori Kontwòl Pòtay Doulè:
Teyori sa a, pwopoze pa Melzack ak Wall an 1965, sijere ke pèsepsyon doulè a module nan nivo mwal epinyè a. Lè TENS bay enpilsyon elektrik, li estimile fib A-beta ki gen gwo dyamèt nan po a ak tisi ki anba yo. Fib sa yo ka anpeche transmisyon siyal doulè ki pote pa fib A-delta ak C ki pi piti yo. Esansyèlman, estimilasyon fib A-beta yo "fèmen pòtay la" pou siyal doulè yo, sa ki diminye pèsepsyon doulè a. Sa ka vizyalize kòm yon konpetisyon ant enfòmasyon sansoryèl (ki soti nan TENS) ak enfòmasyon doulè.
- Liberasyon Opioid Andojèn:
TENS montre li ankouraje liberasyon andòfin ak lòt opyoid andojèn nan sistèm nève santral la. Sibstans natirèl sa yo ki soulaje doulè mare ak reseptè opyoid yo, sa ki soulaje doulè a plis toujou epi amelyore sansasyon byennèt la.
- Relaksasyon nan misk:
Anplis soulajman doulè, TENS ka ede nan detant nan misk. Enpilsyon elektrik yo ka diminye tansyon ak spasm nan misk, sa ki benefik nan jere kondisyon tankou fibromyalji ak sendwòm doulè myofasyal.
Kalite TENS yo
- TENS konvansyonèl:Li bay pulsasyon wo frekans (80-100 Hz) ak yon entansite ki ba. Mòd sa a fonksyone prensipalman atravè teyori kontwòl pòtay la epi li soulaje doulè imedya.
- TENS ki sanble ak akuponktur (AL-TENS):Itilize yon estimilasyon ki ba frekans (1-4 Hz) ak yon entansite ki pi wo. Mòd sa a gen pou objaktif pou ankouraje liberasyon andòfin epi li souvan itilize pou soulaje doulè ki dire pi lontan.
- Mòd Rafay TENS:Metòd sa a konbine eleman TENS konvansyonèl ak TENS ki sanble ak akuponkti, li bay pulsasyon an rafale. Metòd sa a ka amelyore soulajman doulè ak konfò.
- TENS kout ak entans:Itilize gwo entansite ak pi gwo frekans pou yon kout dire, souvan itilize pou soulaje doulè egi pandan pwosedi yo.
Aplikasyon yo
Yo itilize TENS nan plizyè anviwònman klinik, tankou:
- Jesyon Doulè Kwonik: Kondisyon tankou atrit, doulè nan do anba, ak doulè neropatik.
- Soulajman doulè apre operasyon: Ede diminye depandans sou medikaman opioid.
- Jesyon doulè akouchman: Yo itilize li nan kèk sitiyasyon pou soulaje malèz pandan akouchman an.
- Reyabilitasyon: Fasilite rekiperasyon an lè li diminye doulè epi li ankouraje detant nan misk pandan terapi fizik.
Sekirite ak Konsiderasyon
Anjeneral, yo konsidere TENS kòm san danje lè yo itilize li byen. Sepandan, gen kontr-endikasyon, tankou:
- Pa rekòmande pou itilize sou zòn ki gen pwoblèm sansasyon, blesi ouvè, oswa sèten aparèy medikal (pa egzanp, pacemaker).
- Yo konseye prekosyon pou moun ki gen pwoblèm medikal espesifik tankou epilepsi oswa pwoblèm kè.
Konklizyon
TENS se yon metòd versatile ak efikas pou jesyon doulè ki itilize estimilasyon elektrik pou modifye pèsepsyon doulè atravè mekanis periferik ak santral yo. Natirèl ki pa anvayisan li ak sekirite relatif li fè li yon zouti enpòtan nan anviwònman klinik ak lakay pou pasyan k ap chèche soulajman nan divès kondisyon doulè. Menm jan ak nenpòt modalite terapetik, repons endividyèl yo ka varye, epi li rekòmande pou konsilte pwofesyonèl swen sante pou plan tretman pèsonalize.
Dat piblikasyon: 8 Oktòb 2024